Manik-depresif hastalık

TANIM

Eskiden manik Depresyon olarak adlandırılan bipolar bozukluk, duygusal yükselişler (mani veya hipomani) ve inişler (Depresyon) içeren aşırı ruh hali değişimlerine neden olur. Depresyona girdiğinizde kendinizi üzgün veya umutsuz hissedebilir ve çoğu aktiviteye olan ilginizi veya zevkinizi kaybedebilirsiniz. Ruh haliniz diğer yöne değiştiğinde kendinizi coşkulu ve enerji dolu hissedebilirsiniz. Ruh hali değişimleri yılda yalnızca birkaç kez veya haftada birkaç kez meydana gelebilir. Bipolar bozukluk yıkıcı, uzun vadeli bir durum olmasına rağmen bir tedavi planı uygulayarak ruh halinizi kontrol altında tutabilirsiniz. Çoğu durumda bipolar bozukluk ilaç tedavisi ve psikolojik danışmanlık (psikoterapi) ile kontrol altına alınabilir.

BELİRTİLER

Bipolar ve ilgili bozuklukların çeşitli türleri vardır. Her tip için Bipolar bozukluğun kesin semptomları kişiden kişiye değişebilir. Bipolar I ve bipolar II bozuklukları, belirli belirti ve semptomlarınıza göre tanıya eklenebilecek ek spesifik özelliklere de sahiptir.

Bipolar bozukluk için kriterler

Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanan Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı (DSM-5), bipolar ve ilişkili bozuklukların teşhisine yönelik kriterleri listelemektedir. Bu kılavuz, akıl sağlığı sağlayıcıları tarafından zihinsel rahatsızlıkları teşhis etmek ve sigorta şirketleri tarafından tedavi masraflarını karşılamak için kullanılır.

Bipolar ve ilişkili bozuklukların tanı kriterleri, bozukluğun spesifik türüne dayanmaktadır:

• Bipolar I bozukluğu.
• Bipolar II bozukluk.
• Siklotimik bozukluk.
• Diğer tipler.

Bipolar II bozukluğu, bipolar I bozukluğun daha hafif bir formu değil, ayrı bir tanıdır. Bipolar I bozukluğun manik atakları şiddetli ve tehlikeli olabilirken, bipolar II bozukluğu olan kişiler daha uzun süre depresyonda olabilirler ve bu da önemli düzeyde bozulmaya neden olabilir.

Manik veya hipomanik atak için kriterler

DSM-5, manik ve hipomanik atakların teşhisi için spesifik kriterlere sahiptir:

• Manik bir dönem
• Hipomanik bir olay

Hem manik hem de hipomanik dönem için, duygudurum bozukluğu ve enerji artışı döneminde aşağıdaki belirtilerden üç veya daha fazlasının mevcut olması gerekir:

• Aşırı özgüven veya büyüklenmecilik
• Uyku ihtiyacında azalma
• Olağandışı konuşkanlık
• Yarış düşünceleri
• Dikkat Dağınıklığı
• Artan hedefe yönelik aktivite veya ajitasyon
• Acı verici sonuçlar doğurma potansiyeli yüksek olan şeyler yapmak

Majör depresif dönem için kriterler

DSM-5 ayrıca majör depresif dönem tanısı için kriterleri de listeler:

Belirtiler ve semptomlar şunları içerir:

• Günün büyük bölümünde depresif ruh hali
• Aktivitelere karşı ilginin belirgin şekilde azalması veya aktivitelerden hiç zevk almama
• Önemli kilo kaybı veya kazancı
• Uykusuzluk veya aşırı uyuma
• Huzursuzluk veya yavaş davranış
• Yorgunluk veya enerji kaybı
• Değersizlik veya aşırı suçluluk duyguları
• Düşünme veya konsantre olma yeteneğinin azalması
• Tekrarlayan ölüm veya intihar düşünceleri

Bipolar bozukluğun diğer belirti ve semptomları

Belirti ve semptomlar, kaygılı sıkıntı, karışık özellikler, melankolik özellikler, atipik özellikler, katatoni, peripartum başlangıç, mevsimsel düzen, hızlı döngü ve psikoz gibi ek özellikleri içerebilir.

Çocuklarda ve gençlerde semptomlar

Bipolar bozukluğu olan çocuklar, normal ruh hali değişimlerinden farklı olarak belirgin majör depresif, manik veya hipomanik dönemler geçirebilirler.

Ne zaman doktora görünmeli

Depresyon veya mani belirtileriniz varsa, doktorunuza veya ruh sağlığı uzmanınıza görünün. Bipolar bozukluğu olan birçok kişi, durumun yıkıcı doğasına rağmen ihtiyaç duydukları tedaviyi alamamaktadır.

NEDENLER

Bipolar bozukluğun kesin nedeni bilinmemektedir ancak biyolojik farklılıklar, nörotransmitter dengesizlikleri ve kalıtsal özellikler rol oynayabilir.

RİSK FAKTÖRLERİ

Bipolar bozukluk geliştirme riskini artırabilecek faktörler arasında ailede bu durumla ilgili geçmişe sahip olmak, yüksek stres dönemleri, uyuşturucu/alkol kullanımı ve büyük yaşam değişiklikleri yer alır.

SORULAR

1. Bipolar I bozukluğunu teşhis etmek için kullanılan ana kriterler nelerdir?

En az bir manik atağın varlığı.

2. Bipolar II bozukluğunu Bipolar I bozukluğundan ayıran nedir?

Bipolar II'li bireyler, şiddetli manik ataklardan ziyade daha uzun süreli depresyon yaşarlar.

3. DSM-5 majör depresif dönemi nasıl tanımlar?

İki haftalık bir süre içinde depresif ruh hali veya ilgi/zevk kaybını içeren beş veya daha fazla semptom.

4. Bipolar bozukluğun gelişmesinde bazı risk faktörleri nelerdir?

Hastalığa sahip birinci dereceden bir akrabaya sahip olmak.

5. Manik atak ile hipomanik atak arasında nasıl ayrım yapılabilir?

Semptomların şiddeti ve günlük işleyiş üzerindeki etkileri.

6. Depresyon veya mani belirtileri olduğundan şüphelenen bir kişi ne yapmalıdır?

Değerlendirme için bir doktora veya akıl sağlığı uzmanına başvurun.

7. Bipolar bozukluğun tedavisine başvurmak neden önemlidir?

Tedavi edilmediği takdirde, intihar girişimleri veya madde bağımlılığı sorunları gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

8. Bipolar bozukluğu yönetmek için bazı yaşam tarzı önerileri nelerdir?

Uyarı işaretlerine dikkat edin ve uyuşturucu / alkolden kaçının.

9. Bipolar bozukluğun tedavisinde ilaç yönetimine tipik olarak nasıl yaklaşılır?

Bireysel semptomlara dayalı olarak genellikle antipsikotikler veya antidepresanlar gibi diğer ilaçların yanı sıra duygudurum dengeleyicileri de içerir.

10. Bipolar bozukluğu tedavi etmek için alternatif tıp seçenekleri var mı?

Evet, ancak bunların etkinliği ilaçlar ve psikoterapi gibi geleneksel tedavilerle karşılaştırıldığında tam olarak belirlenmemiştir.