Tonik-klonik nöbet

TANIM

Genelleştirilmiş tonik-klonik nöbet olarak da bilinen grand mal nöbet, bilinç kaybı ve şiddetli kas kasılmalarını içerir. Bu, genel olarak nöbetler hakkında düşündüklerinde çoğu insanın aklına gelen nöbet türüdür.

Grand mal nöbeti, beyindeki anormal elektriksel aktiviteden kaynaklanır. Çoğu zaman grand mal nöbeti epilepsiden kaynaklanır. Ancak bazı durumlarda bu tür nöbetler aşırı düşük kan şekeri, yüksek ateş veya felç gibi diğer sağlık sorunları tarafından tetiklenir.

Grand mal nöbeti geçiren birçok kişi bir daha asla nöbet geçirmeyecektir. Bununla birlikte, bazı kişilerin gelecekteki grand mal nöbetini kontrol altına almak ve önlemek için günlük nöbet önleyici ilaçlara ihtiyacı vardır.

BELİRTİLER

Grand mal nöbetlerin iki aşaması vardır:

• Tonik faz:** Bilinç kaybı meydana gelir ve kaslar aniden kasılarak kişinin yere düşmesine neden olur. Bu aşama yaklaşık 10 ila 20 saniye sürme eğilimindedir.
• Klonik aşama: Kaslar dönüşümlü olarak esneyip gevşeyerek ritmik kasılmalara girer. Konvülsiyonlar genellikle iki dakikadan az sürer.

Grand mal nöbeti geçiren kişilerin hepsinde olmasa da bazılarında aşağıdaki belirti ve semptomlar görülür:

• Aura
• Bir çığlık
• Bağırsak ve mesane kontrolünün kaybı
• Konvülsiyonlardan sonra tepkisizlik
• Karışıklık
• Yorgunluk
• Şiddetli baş ağrısı

Ne zaman doktora görünmeli

Birinin nöbet geçirdiğini görürseniz:

• Tıbbi yardım çağırın
• Kişiyi yavaşça bir tarafa doğru yuvarlayın ve başının altına yumuşak bir şey koyun.
• Sıkı boyunlukları gevşetin
• Ağzına bir şey sokma.
• Kişiyi dizginlemeye çalışmayın
• Tıbbi bir uyarı bileziği arayın
• Nöbetin ne kadar sürdüğünü not edin

Beş dakikadan uzun süren veya hemen ardından ikinci bir nöbetin geldiği grand mal nöbet, çoğu insan için tıbbi bir acil durum olarak kabul edilmelidir. Mümkün olduğunca çabuk acil yardım isteyin.

Ek olarak, yaşanan nöbetlerin sayısı herhangi bir açıklama olmaksızın önemli ölçüde arttığında veya yeni nöbet belirtileri veya semptomları ortaya çıktığında siz veya çocuğunuz için tıbbi yardım alın.

NEDENLER

Grand mal nöbetleri, beynin tüm yüzeyindeki elektriksel aktivite anormal şekilde senkronize olduğunda meydana gelir. Beynin sinir hücreleri normalde hücreleri birbirine bağlayan sinapslara elektriksel ve kimyasal sinyaller göndererek birbirleriyle iletişim kurar.

Nöbet geçiren kişilerde beynin olağan elektriksel aktivitesi değişir. Vakaların yaklaşık yarısında bu değişikliklere neyin sebep olduğu tam olarak bilinmemektedir.

Ancak grand mal nöbetler bazen yaralanma veya enfeksiyon, doğuştan veya gelişimsel anormallikler, metabolik bozukluklar ve yoksunluk sendromları gibi altta yatan sağlık sorunlarından kaynaklanır.

RİSK FAKTÖRLERİ

Grand mal nöbetler için risk faktörleri şunlardır:

• Ailede nöbet bozukluğu öyküsü
• Travma, felç, geçirilmiş enfeksiyon ve diğer nedenlerden dolayı beyinde meydana gelen herhangi bir yaralanma
• Uyku eksikliği
• Elektrolit dengesini etkileyen tıbbi sorunlar
• Yasadışı uyuşturucu kullanımı
• Ağır alkol kullanımı

KOMPLİKASYONLAR

Bunları yaparken nöbet geçirirseniz bazı aktiviteler tehlikeli olabilir. Aktiviteler arasında yüzme, banyo yapma, araba kullanma veya başka ekipmanların çalıştırılması sayılabilir. Nöbet geçirme veya nöbet sonucu düşme kuvveti yaralanmaya neden olabilir.

Tekrarlanan nöbetler beyin fonksiyonunda ve yapısında değişikliklere yol açabilir. Tekrarlanan nöbetlerin ciddiyeti, ilaçla kontrol ihtiyacının altını çizer.

RANDEVUNUZA HAZIRLANIN

Muhtemelen aile doktorunuzu veya bir pratisyen hekimi görerek başlayabilirsiniz. Ancak muhtemelen sinir sistemi bozuklukları konusunda uzmanlaşmış bir doktora (nörolog) yönlendirileceksiniz.

Randevunuza hazırlanmak iyidir. Randevunuza hazırlanmanıza ve doktorunuzdan neler bekleyeceğinizi bilmenize yardımcı olacak bazı bilgileri burada bulabilirsiniz.

TESTLER VE TEŞHİS

Doktorunuz teşhis için çok önemli olan nöbetin ayrıntılı bir açıklamasını isteyecektir. Kan testleri ve EEG veya beyin görüntüleme gibi taramalarla birlikte nörolojik bir muayene de yapılabilir.

TEDAVİLER VE İLAÇLAR

Tedavi genellikle bireysel ihtiyaçlara ve tepkilere göre değişebilen nöbet önleyici ilaçları içerir. İlaç kullanımı ve dozajı konusunda doktorunuzun talimatlarına uymanız önemlidir.

YAŞAM TARZI VE EV ÇÖZÜMLERİ

Nöbet bozukluğunuz varsa, acil durumlarda ilgili bilgilerin bulunduğu tıbbi bir bileklik takın.

BAŞA ÇIKMA VE DESTEK

Nöbetler kontrol altına alındıktan sonra bile hayatınızı etkileyebilir. Epilepsi Vakfı gibi tavsiye ve başa çıkma stratejileri sunan gruplardan destek almak faydalı olabilir.

---

SORULAR

1. Grand mal nöbetinin diğer adı nedir?

Genel tonik-klonik nöbet.

2. Grand mal nöbetinden önce ortaya çıkabilecek bazı belirtiler nelerdir?

Aura.

3. Ne zaman grand mal nöbeti tıbbi bir acil durum olarak değerlendirmelisiniz?

Beş dakikadan fazla sürerse veya hemen ardından başka bir nöbet gelirse.

4. Grand mal nöbetleri için bazı risk faktörleri nelerdir?

Ailede nöbet bozuklukları, beyin yaralanmaları, uyku yoksunluğu vb. öyküsü

5. Nöbet geçirmenin hangi komplikasyonları ortaya çıkabilir?

Çıkıklar, kafa travmaları, kemik kırıkları gibi yaralanmalar.

6. Tekrarlanan nöbetler beyni nasıl etkileyebilir?

Beyin fonksiyonunda ve yapısında değişikliklere yol açabilirler.

7. Nöbetleri teşhis etmek için yaygın olarak hangi testler kullanılır?

Nörolojik muayene, kan testleri, EEG, beyin görüntüleme.

8. Nöbetlerin tedavisinde tipik olarak neler yer alır?

Nöbet önleyici ilaçlar.

9. Yaşam tarzı değişiklikleri nöbetleri yönetmeye nasıl yardımcı olabilir?

İlgili bilgileri içeren tıbbi bir bileklik takmak.

10. Bireyler nöbetlerle başa çıkmak için nereden destek bulabilir?

Epilepsi Vakfı gibi kuruluşlar destek grupları ve çevrimiçi forumlar sunmaktadır.