İnflamatuvar bağırsak hastalığı

Tanım: Ülseratif kolit, sindirim sisteminde iltihaplanma ve ülserlere neden olan, özellikle kolon ve rektumu etkileyen inflamatuar bir bağırsak hastalığıdır. Remisyon ve alevlenme dönemleri olan kronik bir durumdur.

Semptomlar: Belirtiler arasında kanlı ishal, karın ağrısı, rektal kanama, acil dışkılama, kilo kaybı, yorgunluk ve ateş yer alabilir.

Nedenleri: Kesin nedeni bilinmemektedir ancak muhtemelen genetik, bağışıklık sistemi ve çevresel faktörlerin birleşiminden kaynaklanmaktadır.

Risk Faktörleri: Yaş, ırk veya etnik köken, aile öyküsü ve izotretinoin gibi bazı ilaçlar ülseratif kolit gelişme riskini artırabilir.

Komplikasyonlar: Komplikasyonlar arasında şiddetli kanama, kolon delinmesi, dehidrasyon, karaciğer hastalığı, osteoporoz, vücudun diğer bölgelerinde iltihaplanma, kolon kanseri riskinde artış, toksik megakolon ve kan pıhtıları yer alabilir.

Teşhis: Teşhis kan testlerini, dışkı örneği analizini, kolonoskopiyi, esnek sigmoidoskopiyi, röntgeni ve CT taramasını içerir. Mayo Clinic gibi uzmanlaşmış merkezlerde BT enterografisi ve kromoendoskopi gibi ileri teknikler tanı için kullanılabilir.

Tedavi: Tedavi, aminosalisilatlar ve kortikosteroidler gibi antiinflamatuar ilaçları, azatiyoprin ve infliksimab gibi bağışıklık sistemi baskılayıcılarını, enfeksiyonlar için antibiyotikleri, rahatsızlık için ağrı kesicileri, ciddi vakalarda kolon ve rektumu çıkarmak için ameliyatı içerir.

Yaşam Tarzı ve Ev Çözümleri: Süt ürünlerinin ve yüksek lifli gıdaların sınırlandırılması gibi diyet değişiklikleri semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir. Egzersiz ve rahatlama egzersizleri gibi stres yönetimi teknikleri de faydalı olabilir.

Alternatif Tıp: Bazı kişiler bitkisel takviyeler, probiyotikler, balık yağı, aloe vera jeli, akupunktur ve zerdeçal gibi tamamlayıcı tedavilerden yararlanır. Ancak bunların etkinliğine dair kanıtlar sınırlıdır.

SORULAR

1. Ülseratif kolitin yaygın belirtileri nelerdir?

Yaygın semptomlar arasında kanlı ishal, karın ağrısı, rektal kanama, acil dışkılama isteği, kilo kaybı, yorgunluk ve ateş yer alır.

2. Ülseratif kolit nasıl teşhis edilir?

Teşhis kan testlerini, dışkı örneği analizini, kolonoskopiyi, esnek sigmoidoskopiyi, röntgeni ve CT taramasını içerir.

3. Ülseratif kolit gelişimi için risk faktörleri nelerdir?

Risk faktörleri arasında yaş (genellikle 30'dan önce), ırk veya etnik köken (beyazlarda daha yüksek risk), hastalığın aile öyküsü yer alır.

4. Stres ülseratif kolitte alevlenmeleri tetikleyebilir mi?

Stres doğrudan ülseratif kolite neden olmasa da semptomları kötüleştirebilir ve alevlenmeleri tetikleyebilir.

5. Ülseratif kolit için bir tedavi var mı?

Ülseratif kolitin bilinen bir tedavisi yoktur ancak tedaviler semptomların yönetilmesine ve iyileşmenin sağlanmasına yardımcı olabilir.

6. Ülseratif kolit hangi komplikasyonlara yol açabilir?

Komplikasyonlar arasında şiddetli kanama, kolon delinmesi, dehidrasyon yer alabilir,

Karaciğer hastalığı,

Osteoporoz,

artan kolon kanseri riski,

zehirli megakolon,

Kan pıhtılaşması.

7. Ülseratif kolit yönetimi için herhangi bir diyet önerisi var mı?

Süt ürünlerinin ve yüksek lifli gıdaların sınırlandırılması semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir. Bir gıda günlüğü tutmak tetikleyici gıdaların belirlenmesine yardımcı olabilir.

8. Ülseratif kolit tedavisinde cerrahinin rolü nedir?

Ağır vakalarda kolon ve rektumun çıkarılması için ameliyat gerekebilir. Bu genellikle ülseratif koliti ortadan kaldırabilir.

9. Ülseratif kolit için alternatif tedaviler var mı?

Bazı insanlar bitkisel takviyeler gibi tamamlayıcı tedavileri araştırıyor.

probiyotikler,

Balık yağı,

Akupunktur,

zerdeçal. Fakat,

etkililiğine dair kanıtlar sınırlıdır.

10. Ülseratif kolitli bireylerde kolon kanseri taramaları ne sıklıkla yapılmalıdır?

Tarama sıklığı hastalığın derecesine bağlıdır, ancak genellikle rektumdan fazlası söz konusuysa her bir ila iki yılda bir ile tanıdan sonraki her sekiz ila on yılda bir arasında değişir.