Alerjiler
TANIM
Alerjiler, bağışıklık sisteminiz polen, arı zehri veya evcil hayvan tüyü gibi çoğu insanda reaksiyona neden olmayan yabancı bir maddeye tepki verdiğinde ortaya çıkar. Bağışıklık sisteminiz, belirli bir alerjeni zararlı olarak tanımlayan antikorlar olarak bilinen maddeler üretir. Alerjenle temas ettiğinizde, bağışıklık sisteminizin tepkisi cildinizi, sinüslerinizi, solunum yollarınızı veya sindirim sisteminizi alevlendirebilir.
BELİRTİLER
Alerji belirtileri ilgili maddeye bağlıdır ve hafif tahrişten anafilaksi gibi ciddi reaksiyonlara kadar değişebilir. Semptomlar solunum yollarını, sinüsleri, burun kanallarını, cildi ve sindirim sistemini etkileyebilir.
Saman nezlesi aşağıdakilere neden olabilir:
- Hapşırma
- Burun, göz veya ağız çatısında kaşıntı
- Burun akıntısı veya tıkanıklığı
- Sulu, kırmızı veya şişmiş gözler
Gıda alerjileri aşağıdakilere neden olabilir:
- Ağız karıncalanması
- Dudakların, dilin, yüzün veya boğazın şişmesi
- Kurdeşen
- Anafilaksi
Böcek sokması alerjileri aşağıdakilere neden olabilir:
- Sokma yerinde şişlik
- Vücudunuzun her yerinde kaşıntı veya kurdeşen
- Öksürük, göğüste sıkışma, hırıltı veya nefes darlığı
- Anafilaksi
İlaç alerjileri aşağıdakilere neden olabilir:
- Kurdeşen
- Kaşınan cilt
- Döküntü
- Yüz şişmesi
- Hırıltı
- Anafilaksi
Egzama olarak da adlandırılan Atopik Dermatit ciltte aşağıdaki durumlara neden olabilir:
- Kaşıntı
- Redden
- Pul veya kabuk
Anafilaksi
Bazı alerjiler anafilaksi olarak bilinen ciddi bir reaksiyonu tetikleyebilir. Belirtiler arasında bilinç kaybı, kan basıncında düşüş, şiddetli nefes darlığı, deri döküntüsü, baş dönmesi, hızlı zayıf nabız, bulantı ve kusma yer alır.
NE ZAMAN DOKTORA GÖRÜNMELİSİNİZ
Şiddetli alerjik reaksiyonlar (anafilaksi) durumunda derhal acil tıbbi yardıma başvurun. Geçmişte şiddetli alerji atakları veya anafilaksi belirtileri geçirdiyseniz bir alerji uzmanından randevu alın.
NEDENLER
Alerjiler, bağışıklık sisteminiz zararsız maddeleri tehlikeli istilacılarla karıştırdığında başlar. Yaygın tetikleyiciler arasında polen ve hayvan tüyü gibi havadaki alerjenler, yer fıstığı ve kabuklu deniz ürünleri gibi belirli yiyecekler, arı zehiri gibi böcek sokmaları, penisilin gibi ilaçlar ve lateks gibi dokunduğunuz maddeler bulunur.
RİSK FAKTÖRLERİ
Alerji gelişimi için risk faktörleri arasında ailede astım veya alerji öyküsü, çocuk olmak (alerji geliştirme olasılığı daha yüksektir) ve astım veya diğer alerjik rahatsızlıklara sahip olmak yer alır.
KOMPLİKASYONLAR
Alerjilerin komplikasyonları arasında anafilaksi (şiddetli alerjik reaksiyon), astım, atopik dermatit (egzama), sinüzit, kulak enfeksiyonları, akciğer enfeksiyonları ve sinüslerde veya akciğerlerde mantar komplikasyonları yer alabilir.
RANDEVUNUZA HAZIRLANIN
Alerji semptomları için doktorunuza görünmeden önce:
- Semptomları ve aile geçmişini not edin.
- Kullandığınız ilaçları listeleyin.
- Testlerden önce ilaçların kesilmesi hakkında bilgi alın.
Doktorunuza sormanız gereken sorular:
- Semptomlarıma ne sebep oluyor?
- Alerji testlerine ihtiyacım var mı?
- Alerji uzmanına görünmeli miyim?
- En iyi tedavi nedir?
- Alerjilerimle ilgili diğer sağlık durumlarını nasıl yönetebilirim?
- Belirtileri azaltmak için evde ne gibi değişiklikler yapabilirim?
- Ne zaman tıbbi yardım almalıyım?
- Ailemin bilmesi gereken acil durum belirtileri nelerdir?
- Reçeteli ilaçların jenerik alternatifleri var mı?
- Daha fazla bilgi için herhangi bir kaynak önerebilir misiniz?
TESTLER VE TEŞHİS
Alerji testleri; semptomlarla ilgili ayrıntılı soruları, fizik muayeneleri, semptom günlüklerini tutmayı, sizi cildi delen alerjenlere maruz bırakan cilt testlerini ve belirli antikorları ölçen kan testlerini içerebilir.
TEDAVİLER VE İLAÇLAR
Alerji tedavileri mümkünse alerjenden kaçınmayı ve semptomları azaltacak ilaçları içerir. Diğer tedavilerle düzelmeyen ciddi vakalarda immünoterapi önerilebilir.
YAŞAM TARZI VE EV ÇÖZÜMLERİ
Alerjik reaksiyonların önlenmesi, mümkün olduğunca tetikleyicilerden kaçınmayı ve semptomları takip etmek için günlük tutmayı içerir. Geçmişte ciddi reaksiyonlar geçirdiyseniz tıbbi uyarı bileziği takmayı düşünün.
SORULAR
- Alerji nedir?
Alerjiler, bağışıklık sisteminiz genellikle zararsız olan yabancı maddelere tepki verdiğinde ortaya çıkar.
- Yaygın alerji belirtileri nelerdir?
Belirtiler, alerjene bağlı olarak solunum yollarını (hapşırma), cildi (kaşıntı), sindirim sistemini (şişme) ve daha fazlasını etkileyebilir.
- Anafilaksi nedir?
Anafilaksi, hayatı tehdit edebilen ve acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir alerjik reaksiyondur.
- Alerji konusunda doktor randevusuna nasıl hazırlanılmalıdır?
Semptomları, ailede alerji/astım öyküsünü, mevcut ilaçları not ederek ve teşhis ve tedavi seçenekleri hakkında ilgili soruları sorarak hazırlanın.
- Alerjilerin yaygın nedenleri nelerdir?
Yaygın nedenler arasında havadaki alerjenler (polen), bazı yiyecekler (yer fıstığı), böcek sokmaları (arı zehiri), ilaçlar (penisilin) ve dokunduğunuz maddeler (lateks) yer alır.
- Kimlerde alerji gelişme riski yüksektir?
Ailesinde astım/alerji öyküsü olanlar veya astım gibi mevcut alerjik rahatsızlıkları olan kişiler daha yüksek risk altındadır.
- Alerjilerin bazı komplikasyonları nelerdir?
Komplikasyonlar arasında anafilaksi, alerjenlere maruz kalmanın tetiklediği astım alevlenmesi (alerjiye bağlı astım), atopik dermatit (egzama), sinüzit ve diğerleri yer alabilir.
- Alerjiler nasıl teşhis edilir?
Teşhis, fizik muayenenin yanı sıra semptomlar hakkında ayrıntılı sorgulamayı içerir; Deri delme testleri veya kan testleri gibi testler de yapılabilir.
- Alerjiler için yaygın tedaviler nelerdir?
Tedaviler arasında mümkünse alerjenden kaçınma stratejileri; antihistaminikler gibi ilaçlar; ciddi vakalar için immünoterapi; anafilaksi için acil epinefrin iğneleri yer alır.
- Evde alerjik reaksiyonlar nasıl önlenebilir?
Önleyici tedbirler arasında polen veya toz akarları gibi bilinen tetikleyicilerden kaçınmak; semptom günlükleri tutmak; şiddetli reaksiyonlar için gerekirse tıbbi uyarı bileziği takmak yer alır.