Çocuklarda dikkat eksikliği / hiperaktivite bozukluğu (DEHB)
TANIM
DEHB, milyonlarca çocuğu etkileyen, dikkat güçlüğü, hiperaktivite ve dürtüsel davranışlarla karakterize kronik bir durumdur. Belirtiler yaşla birlikte düzelebilirken, bazı bireyler yetişkinlikte de zorluklar yaşamaya devam eder. Tedavi, ilaçları ve davranışsal müdahaleleri içerir.
BELİRTİLER
DEHB'nin belirtileri arasında dikkat etmede zorluk, unutkanlık, dürtüsellik, hiperaktivite ve talimatları takip etmede zorluk yer alır. Erkeklerde kızlara göre daha sık görülür ve davranışlar kız ve erkek çocuklar arasında farklılık gösterir.
NEDENLER
DEHB'nin kesin nedeni bilinmemektedir ancak gelişiminde genetik ve çevresel faktörlerin rol oynaması muhtemeldir.
RİSK FAKTÖRLERİ
DEHB için risk faktörleri arasında ailede bozukluk öyküsü, hamilelik sırasında toksinlere maruz kalma, erken doğum ve annenin madde kullanımı yer almaktadır.
KOMPLİKASYONLAR
DEHB'li çocuklar akademik zorluklarla, düşük özgüvenle, sosyal etkileşimlerde zorluklarla ve artan madde bağımlılığı riskiyle karşı karşıya kalabilir. Öğrenme güçlüğü ve duygudurum bozuklukları gibi eşlik eden durumlar da yaygındır.
RANDEVUNUZA HAZIRLANIN
DEHB belirtileri gösteren bir çocuk için tıbbi yardım ararken, belirtileri ve tıbbi geçmişi hakkında ayrıntılı bilgi vermek önemlidir. Olası nedenler ve mevcut tedaviler hakkında sorular sorun.
TESTLER VE TEŞHİS
DEHB tanısı koymak tıbbi muayenelere, bilgi toplamaya, görüşmelere ve DEHB derecelendirme ölçeklerine dayalı kapsamlı bir değerlendirmeyi içerir. Teşhis için Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı'ndaki belirli kriterlerin karşılanması gerekir.
TEDAVİLER VE İLAÇLAR
DEHB için tedavi seçenekleri arasında metilfenidat ve amfetamin türevleri gibi uyarıcı ilaçlar, atomoksetin gibi uyarıcı olmayan ilaçlar, davranış terapisi, danışmanlık ve yaşam tarzı değişiklikleri yer alır. İlaç güvenliği ve olası yan etkiler sağlık hizmeti sağlayıcıları ile tartışılmalıdır.
ALTERNATİF TIP DEHB için yoga veya özel diyetler gibi alternatif tedavilerin etkili olduğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Herhangi bir alternatif müdahaleyi düşünmeden önce bir sağlık uzmanına danışın.
BAŞA ÇIKMA VE DESTEK
DEHB'li bir çocuğun bakımı aileler için zorlayıcı olabilir. Yapılandırılmış rutinler, pozitif disiplin, iyi bir örnek oluşturma, sağlıklı aile ilişkilerini sürdürme ve kaynaklardan veya destek gruplarından destek aramak, bu durumun etkili bir şekilde yönetilmesine yardımcı olabilir.
SORULAR
- Çocuklarda DEHB'nin belirtileri nelerdir?
Semptomlar arasında dikkat etmede zorluk, hiperaktivite, unutkanlık, dürtüsellik ve talimatları takip etmede zorluk yer alır.
- DEHB için risk faktörleri nelerdir?
Risk faktörleri arasında ailede hastalık öyküsü, hamilelik sırasında toksinlere maruz kalma, erken doğum ve annenin madde kullanımı yer alır.
- Çocuklarda DEHB nasıl teşhis edilir?
Teşhis, tıbbi muayeneleri, bilgi toplamayı, aile üyeleri ve öğretmenlerle görüşmeleri ve teşhis kılavuzlarında belirtilen belirli kriterleri karşılamayı içerir.
- DEHB'li çocuklar için hangi tedaviler mevcuttur?
Tedaviler arasında ilaçlar (uyarıcı ve uyarıcı olmayan), davranış terapisi, danışmanlık ve yaşam tarzı değişiklikleri yer alır.
- DEHB semptomlarını yönetmek için alternatif tıp seçenekleri var mı?
Yoga veya özel diyetler gibi alternatif tedavilerin etkili olduğu bilimsel olarak kanıtlanmamıştır; bunları düşünmeden önce sağlık uzmanlarına danışın.
- Ebeveynler DEHB'li bir çocuğun bakımıyla nasıl başa çıkabilir?
Ebeveynler, yapılandırılmış rutinler oluşturarak, olumlu disiplin stratejileri kullanarak, kendileri iyi örnekler oluşturarak, sağlıklı aile ilişkileri geliştirerek, kaynaklardan veya destek gruplarından destek arayarak bu durumla başa çıkabilirler.
- Çocuklarda tedavi edilmeyen DEHB'nin komplikasyonları nelerdir?
Tedavi edilmeyen DEHB, akademik zorluklara, düşük özgüvene, sosyal zorluklara, artan madde bağımlılığı riskine ve öğrenme güçlükleri veya duygudurum bozuklukları gibi eşlik eden koşullara yol açabilir.
- Çocukken teşhis edilmemiş olsalar bile yetişkinlerde DEHB olabilir mi?
Evet! Birçok kişiye semptomların en belirgin olduğu çocukluk veya ergenlik döneminde tanı konulurken; bazı yetişkinler yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde tanı alabilirler.
- DEHB'nin tedavisi var mı?
DEHB'nin tedavisi yoktur; ancak tedavi seçenekleri semptomların etkili bir şekilde yönetilmesine yardımcı olabilir.
- DEHB'nin yönetiminde erken tanı ve müdahale ne kadar önemlidir?
Erken teşhis ve müdahale, çocukların akademik ve sosyal olarak başarılı olmak için stratejiler öğrenmelerine yardımcı olarak durumun sonucunu önemli ölçüde etkileyebileceğinden çok önemlidir.