Kalp hastalığı
TANIM
Kalp hastalığı, kalbinizi etkileyen bir dizi durumu tanımlar. Kalp hastalığı şemsiyesi altındaki hastalıklar arasında Koroner arter hastalığı gibi kan damarı hastalıkları; kalp ritmi sorunları (aritmiler); ve doğuştan gelen kalp kusurları (konjenital kalp kusurları) yer alır. "Kalp hastalığı" terimi genellikle "kardiyovasküler hastalık" terimi ile birbirinin yerine kullanılır. Kardiyovasküler hastalık genel olarak Kalp krizine, Göğüs ağrısına (Angina) veya İnmeye yol açabilen daralmış veya tıkanmış kan damarlarını içeren durumları ifade eder. Kalp hastalığının birçok türü sağlıklı yaşam tarzı seçimleriyle önlenebilir veya tedavi edilebilir.
BELİRTİLER
Kalp hastalığının belirtileri, ne tür bir Kalp hastalığına sahip olduğunuza bağlıdır.
KAN DAMARLARINIZDAKİ KALP HASTALIĞI BELİRTİLERİ (ATEROSKLEROTİK HASTALIK)
- Göğüs ağrısı (Anjina)
- Nefes darlığı
- Vücudunuzun bu kısımlarındaki kan damarlarının daralması durumunda bacaklarınızda veya kollarınızda ağrı, uyuşukluk, halsizlik veya soğukluk
- Boyun, çene, boğaz, karnın üst kısmı veya sırtta ağrı
ANORMAL KALP ATIŞLARINDAN KAYNAKLANAN KALP HASTALIKLARI BELİRTİLERİ (KALP Aritmileri)
- Göğsünüzde çırpınma
- Kalp atışı hızlanması (Taşikardi)
- Yavaş kalp atışı (Bradikardi)
- Göğüs ağrısı veya rahatsızlık
- Nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Baş dönmesi
- Bayılma (Senkop) veya bayılmaya yakın
KALP KUSURLARININ NEDEN OLDUĞU KALP HASTALIĞI BELIRTILERI
Ciddi doğumsal kalp kusurları genellikle doğumdan kısa bir süre sonra ortaya çıkar. Belirtiler arasında soluk gri veya mavi cilt rengi, belirli bölgelerde şişme ve beslenme sırasında nefes darlığı sayılabilir. Daha az ciddi doğumsal kalp kusurları egzersiz sırasında kolayca nefes darlığı, ellerde/ayaklarda şişme ve aktivite sırasında kolayca yorulma ile kendini gösterebilir.
KALP KASININ ZAYIFLANMASINDAN KAYNAKLANAN KALP HASTALIKLARI BELİRTİLERİ (GENİŞLETİLMİŞ KARDİYOMYOPATİ)
Belirtiler arasında eforla veya dinlenirken nefes darlığı, bacaklarda/ayaklarda şişme, yorgunluk, düzensiz kalp atışları, baş dönmesi, sersemlik ve bayılma yer alabilir.
NEDENLER
Kalp hastalığının nedenleri türüne göre değişir. Nedenler, kardiyovasküler hastalık için aterosklerozdan bazı konjenital kalp kusurları için genetik faktörlere kadar değişebilir. Sigara içmek ve kötü beslenme gibi yaşam tarzı faktörleri de Kalp hastalığının gelişmesine katkıda bulunabilir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Kalp hastalığı gelişimi için risk faktörleri arasında yaş, cinsiyet, aile öyküsü, sigara içme, kötü beslenme, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol düzeyleri, diyabet, obezite, fiziksel hareketsizlik, stres ve kötü hijyen yer alır.
KOMPLİKASYONLAR
Kalp hastalığının komplikasyonları arasında kalp yetmezliği, kalp krizi, felç, anevrizma, periferik arter hastalığı ve ani kalp durması yer alır.
RANDEVUNUZA HAZIRLANIN
Kalp hastalığınız olduğundan şüpheleniyorsanız veya aile geçmişiniz ya da yaşadığınız belirtiler nedeniyle risk faktörlerinizden endişeleniyorsanız doktorunuzla randevu alın. Belirtileri, aile öyküsü gibi kişisel bilgileri ve aldığınız ilaçları not ederek randevunuza hazırlanın. Diyet ve yaşam tarzı alışkanlıklarınızı tartışmaya hazır olun.
TESTLER VE TEŞHİS
Kalp hastalığının teşhisine yönelik testler arasında elektrokardiyogram (EKG), Holter izleme, ekokardiyogram, kalp kateterizasyonu, kardiyak BT taraması ve kardiyak MRI yer alabilir.
TEDAVİLER VE İLAÇLAR
Kalp hastalığının tedavisi duruma göre değişir ancak diyet ve egzersiz değişiklikleri gibi yaşam tarzı değişikliklerini; semptomları kontrol etmek için ilaçları ve gerekirse tıbbi prosedürleri/cerrahiyi içerebilir.
YAŞAM TARZI VE EV ÇÖZÜMLERİ
Kalp hastalığı için önleyici tedbirler arasında sigarayı bırakmak, yüksek tansiyon ve diyabet gibi sağlık koşullarını kontrol etmek; düzenli egzersiz; az tuzlu ve az yağlı bir diyet; sağlıklı bir kiloyu korumak; stres yönetimi; iyi hijyen uygulamaları yer almaktadır.
BAŞA ÇIKMA VE DESTEK
Kalp hastalığıyla başa çıkma stratejileri arasında gerekirse kardiyak rehabilitasyon programlarına katılmak; arkadaşlardan/aileden destek almak veya destek gruplarına katılmak; ve devam eden yönetim için düzenli tıbbi kontroller sağlamak yer alır.
SORULAR
- Kardiyovasküler hastalıkların başlıca belirtileri nelerdir?
Belirtiler değişkenlik gösterebilir ancak göğüs ağrısı (anjina), nefes darlığı, daralmış kan damarları nedeniyle uzuvlarda ağrı/zayıflık içerebilir.
- Kalp hastalığına yakalanma risk faktörleri nelerdir?
Yaş, cinsiyet, aile öyküsü, sigara kullanımı, yüksek yağ/tuz/şeker/kolesterol içeren kötü beslenme; yüksek tansiyon ve kolesterol seviyeleri; diyabet; obezite; fiziksel hareketsizlik; stres.
- Kardiyovasküler hastalık nasıl teşhis edilir?
Teşhis, fiziksel muayenelerin yanı sıra EKG/Ekokardiyogram/Kardiyak kateterizasyon/Kardiyak BT taramaları/Göğüs röntgeni gibi testleri içerir.
- Hangi yaşam tarzı değişiklikleri kalp hastalığını önlemeye yardımcı olabilir?
Sigarayı bırakmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri; yüksek tansiyon ve diyabet gibi sağlık durumlarının kontrol edilmesi; düzenli egzersiz; az tuzlu ve az yağlı diyet; sağlıklı bir kiloyu korumak.
- Kalp hastalığının komplikasyonları nelerdir?
Komplikasyonlar arasında kalp yetmezliği, kalp krizi / felç / anevrizma / periferik arter hastalığı / ani kalp durması sayılabilir.
- Konjenital kalp defektleri yetişkinlerde de gelişebilir mi?
Evet. Bireyler yaşlandıkça kalp yapıları değişebilir ve bu da yeni doğumsal kalp kusurlarının gelişmesine yol açabilir.
- Anormal kalp ritimlerinin bazı yaygın nedenleri nelerdir?
Nedenleri arasında koroner arter hastalığı/yüksek tansiyon/diyabet/sigara/alkol/uyuşturucu kullanımı/stres/valvüler kalp hastalıkları sayılabilir.
- Yaş, kalp hastalığı gelişme riskini nasıl etkiler?
Yaşlanma, arterlerin hasar görmesi/daralması ve kalp kasının zayıflaması/kalınlaşması nedeniyle riski artırır.
- Kardiyovasküler hastalıklarda genetiğin rolü nedir?
Aile öyküsü, özellikle ebeveynlerde erken başlangıçlı koroner arter hastalıkları varsa önemli bir rol oynar.
- Kalp hastalıklarında erken tıbbi bakıma başvurmak neden önemlidir?
Erken teşhis, birçok kalp hastalığı türünün zamanında müdahalelerle yönetilebileceği / önlenebileceği için daha iyi tedavi sonuçları sağlar.
Bu kapsamlı kılavuz, semptomlardan tedavilere kadar kardiyovasküler hastalıkların anlaşılmasına yönelik bilgiler sunarak bireylerin daha iyi kalp sağlığına yönelik proaktif adımlar atmasını sağlar. Sağlıklı yaşam tarzı seçimleri yoluyla önlemenin, bu koşullarla etkili bir şekilde mücadelede anahtar olmaya devam ettiğini unutmayın.