Periferik nöropati

TANIM

Periferik sinirlerinizin hasar görmesinin bir sonucu olan periferik nöropati, genellikle ellerinizde ve ayaklarınızda olmak üzere genellikle zayıflığa, uyuşukluğa ve ağrıya neden olur. Ayrıca vücudunuzun diğer bölgelerini de etkileyebilir. Periferik sinir sisteminiz beyninizden ve omuriliğinizden (merkezi sinir sistemi) vücudunuzun geri kalanına bilgi gönderir. Periferik nöropati travmatik yaralanmalardan, enfeksiyonlardan, metabolik problemlerden, kalıtsal nedenlerden ve toksinlere maruz kalmadan kaynaklanabilir. En sık görülen nedenlerden biri Diabetes Mellitus'tur. Periferik nöropatisi olan kişiler genellikle ağrıyı bıçaklanma veya yanma olarak tanımlarlar. Çoğu zaman karıncalanma olur. Çoğu durumda, özellikle tedavi edilebilir bir altta yatan durumdan kaynaklanıyorsa semptomlar iyileşir. İlaçlar Periferik nöropatinin ağrısını azaltabilir.

BELİRTİLER

Belirtiler, etkilenen sinirlerin türüne bağlıdır:

• Duyusal sinirler: uyuşma ve karıncalanma
• Motor sinirler: kas güçsüzlüğü veya felç
• Otonom sinirler: ısı intoleransı, terlemede değişiklik, bağırsak/mesane/sindirim sorunları

NEDENLER

Nöropatilere neden olan faktörler arasında alkolizm, otoimmün hastalıklar, diyabet, zehirlere maruz kalma, ilaçlar, enfeksiyonlar, kalıtsal bozukluklar, travma/sinir basıncı, tümörler, vitamin eksiklikleri, kemik iliği bozuklukları ve diğer hastalıklar yer alır.

RİSK FAKTÖRLERİ

Periferik nöropati için risk faktörleri arasında diabetes mellitus, alkol kullanımı, vitamin eksiklikleri (özellikle B vitaminleri), enfeksiyonlar (Lyme hastalığı), otoimmün hastalıklar (Romatoid artrit), böbrek/karaciğer/tiroid bozuklukları, toksinlere maruz kalma, tekrarlayan hareket işleri ve ailede nöropati öyküsü yer almaktadır.

Komplikasyonlar: Komplikasyonlar arasında, yaralanma ve enfeksiyonlara yol açan duyu eksikliğinden kaynaklanan yanıklar/cilt travması yer alabilir.

Ne zaman doktora görünmeli:
Erken tanı ve tedavi için ellerinizde veya ayaklarınızda olağandışı karıncalanma, halsizlik veya ağrı fark ederseniz tıbbi yardım alın.

SORULAR

1. Periferik nöropati nedir?

Periferik nöropati, periferik sinirlerde zayıflık ve ağrıya neden olan hasardır.

2. Periferik nöropatinin belirtileri nelerdir?

Belirtiler arasında ellerde/ayaklarda uyuşma/karıncalanma ve kas güçsüzlüğü yer alır.

3. Periferik nöropatinin yaygın nedenleri nelerdir?

Nedenleri arasında diyabet, alkolizm, otoimmün hastalıklar yer alır.

4. Periferik nöropati gelişimi için risk faktörleri nelerdir?

Risk faktörleri arasında diyabet, alkol kullanımı ve enfeksiyonlar yer alır.

5. Periferik nöropatiye katkıda bulunan altta yatan koşullar nasıl yönetilebilir?

Diyabet gibi durumları ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri yoluyla yönetin.

6. Periferik nöropatinin bazı komplikasyonları nelerdir?

Komplikasyonlar arasında his eksikliğine bağlı yanıklar/cilt travması yer alabilir.

7. Periferik nöropati ağrısını hafifletmek için hangi tedaviler mevcuttur?

Tedaviler arasında ağrı kesiciler, nöbet önleyici ilaçlar bulunur.

8. Yaşam tarzı seçimleri periferik nöropatinin yönetimine nasıl yardımcı olabilir?

Sağlıklı beslenme / egzersiz seçenekleri sinirleri sağlıklı tutabilir ve eksiklikleri önleyebilir.

9. Periferik nöropati semptomlarını yönetmek için alternatif tedaviler var mı?

Akupunktur ve alfa-lipoik asit gibi alternatif tedaviler semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir.

10. Birisi periferik nöropati semptomları için ne zaman tıbbi yardıma başvurmalıdır?

Ellerde veya ayaklarda olağandışı karıncalanma/zayıflık/ağrı fark edilirse erken teşhis ve tedavi için tıbbi yardım alın.

Çözüm:

Periferik nöropati çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir ve etkilenen sinirlerin türüne bağlı olarak spesifik semptomlarla ortaya çıkar. Erken tanı ve tedavi, semptomların kontrol altına alınmasında ve bu durumla ilişkili komplikasyonların önlenmesinde çok önemlidir.

Referanslar:

Mayo Kliniği: Periferik Nöropatiye Genel Bakış

Ulusal Nörolojik Bozukluklar ve İnme Enstitüsü