Özofagus varisleri

TANIM

Özofagus varisleri, boğaz ve mideyi birbirine bağlayan tüp olan özofagusun alt kısmındaki anormal, genişlemiş damarlardır. En sık ciddi karaciğer hastalıkları olan kişilerde görülürler. Bu varisler, karaciğere giden normal kan akışındaki tıkanıklıklar nedeniyle gelişir ve daha küçük kan damarlarında kanama veya yırtılma ile sonuçlanabilecek artan basınca yol açar.

BELİRTİLER

Özofagus varisleri tipik olarak kanamadıkça semptomlara neden olmaz. Kanama varislerinin belirtileri arasında kan kusması, siyah veya katranlı dışkı ve ağır vakalarda şok bulunur. Ek olarak, sarılık, örümcek nevüsü, palmar eritem, Dupuytren kontraktürü, büzülmüş testisler, şişmiş dalak ve asit gibi karaciğer hastalığı belirtileri varislerin varlığına işaret edebilir.

NEDENLER

Özofagus varisleri, karaciğerde yara izi (siroz), kan pıhtıları, şistozomiyaz gibi paraziter enfeksiyonlar veya karaciğere kan akışını engelleyen Budd-Chiari sendromu gibi durumlar nedeniyle oluşabilir.

RİSK FAKTÖRLERİ

Özofagus varislerinden kaynaklanan kanama riskini artıran faktörler arasında yüksek portal ven basıncı, büyük varisler, varislerde kanama riskinin yüksek olduğunu gösteren kırmızı işaretler, şiddetli siroz veya karaciğer yetmezliği ve sürekli alkol kullanımı yer almaktadır.

KOMPLİKASYONLAR

Özofagus varislerinin en ciddi komplikasyonu kanamadır ve derhal tedavi edilmezse şoka ve ölüme yol açabilir.

RANDEVUNUZA HAZIRLANIN

Özofagus varislerine yol açabilecek bir durumunuz olduğundan şüpheleniyorsanız veya iç kanama semptomları yaşıyorsanız derhal tıbbi yardım alın. Belirtileri, kişisel bilgileri, tıbbi geçmişi ve doktorunuza yönelik soruları not ederek randevunuza hazırlanın.

TESTLER VE TEŞHİS

Özofagus varislerine yönelik tarama testleri arasında endoskop muayeneleri ve CT veya MRI taramaları gibi görüntüleme testleri bulunur. Tedavi, portal ven basıncını azaltmaya yönelik ilaçlar veya bant ligasyonu veya transjuguler intrahepatik portosistemik şant (TIPS) gibi prosedürler yoluyla kanamayı önlemeyi amaçlar.

TEDAVİLER VE İLAÇLAR

Özofagus varislerinden kaynaklanan kanamayı önlemek için tedaviler, ilaçlar veya endoskopik prosedürlerle portal ven basıncını düşürmeye odaklanır. Aktif kanama vakalarında, bant ligasyonu ve TIPS gibi acil müdahaleler gerekli olabilir.

YAŞAM TARZI VE EV ÇÖZÜMLERİ

Sirozlu bireylerde hiçbir tedavi özofagus varislerinin gelişmesini engelleyemezken, alkol tüketiminden kaçınmak, sağlıklı beslenmeyi ve kiloyu korumak, kimyasalları dikkatli kullanmak ve Hepatit risklerini azaltmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri karaciğer hastalığı komplikasyonlarının yönetilmesine yardımcı olabilir.

---

SORULAR

1. Özofagus varisleri nedir?

Özofagus varisleri, yemek borusunun alt kısmındaki anormal genişlemiş damarlardır ve sıklıkla karaciğer hastalığı olan kişilerde görülür.

2. Yemek borusu varislerinde kanamanın belirtileri nelerdir?

Semptomlar arasında kan kusması, siyah veya katran rengi dışkı ve ciddi vakalarda şok yer alır.

3. Özofagus varislerine ne sebep olur?

Nedenleri arasında karaciğer skarlaşması (siroz), karaciğere kan akışını engelleyen kan pıhtıları, şistozomiyaz gibi parazit enfeksiyonları ve Budd-Chiari sendromu gibi durumlar yer alır.

4. Özofagus varislerinden kaynaklanan kanama riskini artıran faktörler nelerdir?

Yüksek portal ven basıncı, kanama riskinin yüksek olduğunu gösteren kırmızı işaretli büyük varisler, şiddetli siroz veya karaciğer yetmezliği ve sürekli alkol kullanımı riski artırır.

5. Özofagus varislerinin en ciddi komplikasyonu nedir?

En ciddi komplikasyon, derhal tedavi edilmezse şoka ve ölüme yol açabilecek kanamadır.

6. Özofagus varisleri nasıl teşhis edilir?

Teşhis, endoskop muayenelerini ve CT veya MRI taramaları gibi görüntüleme testlerini içerir.

7. Özofagus varislerinden kaynaklanan kanamayı önlemeyi amaçlayan tedaviler nelerdir?

Tedaviler arasında portal ven basıncını azaltmaya yönelik ilaçlar ve bant ligasyonu veya TIPS gibi prosedürler yer alır.

8. Kanayan Özofagus varisleri nasıl yönetilir?

Kanamayı durdurmak için bant ligasyonu gibi acil müdahaleler ve oktreotid gibi ilaçlar kullanılabilir.

9. Yaşam tarzı değişiklikleri Özofagus varislerini yönetmeye yardımcı olabilir mi?

Alkol tüketiminden kaçınmak, sağlıklı beslenmek ve kilo vermek gibi yaşam tarzı değişiklikleri, karaciğer hastalıklarıyla ilişkili komplikasyonların yönetilmesine yardımcı olabilir.

10. Yemek borusu varisleri için ne zaman tıbbi yardıma başvurulmalıdır?

Kanlı kusma veya dışkı gibi iç kanama belirtileri yaşıyorsanız derhal tıbbi yardım alın.