Mevsimsel duygudurum bozukluğu (SAD)
TANIM
Mevsimsel duygulanım bozukluğu (SAD), mevsimlerdeki değişikliklerle ilişkili bir tür Depresyondur. SAD'li çoğu insan gibiyseniz belirtileriniz sonbaharda başlar ve kış aylarında da devam eder, enerjinizi tüketir ve kendinizi karamsar hissetmenize neden olur.
BELİRTİLER
- Majör Depresyon belirtileri arasında depresif hissetme, umutsuzluk, düşük enerji, aktivitelere karşı ilgi kaybı, uyku sorunları, iştah veya kilo değişiklikleri, halsizlik veya tedirginlik hissi, konsantrasyon güçlüğü ve sık sık ölüm düşünceleri yer alabilir.
- Sonbahar ve kış SAD semptomları arasında sinirlilik, yorgunluk, başkalarıyla geçinme sorunları, reddedilmeye karşı aşırı duyarlılık, aşırı uyku, iştah değişiklikleri, kilo alımı yer alabilir.
- İlkbahar ve yaz SAD belirtileri arasında depresyon, uyku sorunları (uykusuzluk), kilo kaybı, iştahsızlık, ajitasyon veya anksiyete yer alabilir.
NEDENLER
Mevsimsel duygudurum bozukluğunun spesifik nedeni bilinmemektedir ancak biyolojik saat (sirkadiyen ritim), serotonin seviyeleri ve melatonin seviyeleri gibi faktörler rol oynayabilir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu riskinizi artırabilecek faktörler arasında kadın olmak, genç yaş grubu, ailede SAD veya diğer Depresyon formları öyküsü, klinik Depresyon veya Bipolar bozukluğa sahip olmak sayılabilir.
KOMPLİKASYONLAR
Tedavi edilmeyen SAD, intihar düşüncesi veya davranışı, sosyal geri çekilme, okul/iş sorunları ve madde bağımlılığı gibi komplikasyonlara yol açabilir.
RANDEVUNUZA HAZIRLANIN
Randevunuzdan önce:
- Semptomların ve ruhsal/fiziksel sağlık sorunlarının bir listesini yapın.
- Doktorunuza teşhis ve tedavi seçenekleri hakkında sorular hazırlayın.
TEDAVİLER VE İLAÇLAR
Tedavi ışık terapisi, ilaçlar (antidepresanlar) ve psikoterapiyi içerebilir. Herhangi bir tedaviye başlamadan önce bir doktora danışmak çok önemlidir.
YAŞAM TARZI VE EV ÇÖZÜMLERİ
Semptomların erken yönetimi çok önemlidir. Düzenli fiziksel aktivite, stres yönetimi teknikleri, sağlıklı beslenme alışkanlıkları SAD semptomlarının etkili bir şekilde yönetilmesine yardımcı olabilir.
ALTERNATİF TIP
SAD semptomlarını hafifletmek için takviyeler (St. John's wort, SAMe), zihin-beden terapileri (akupunktur, yoga) gibi bazı alternatif tedaviler kullanılır. Alternatif tedavileri denemeden önce sağlık uzmanınıza danışın.
BAŞA ÇIKMA VE DESTEK
Tedavi planınıza sadık kalın, yeterince dinlenerek ve fiziksel aktivitede bulunarak kendinize iyi bakın. Sosyalleşme ve stres yönetimi de SAD ile başa çıkmak için önemlidir.
SORULAR
- Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu (SAD) nedir?
SAD, mevsimsel değişikliklerle ilişkili bir tür Depresyondur.
- Majör Depresyonun SAD ile ilişkili yaygın belirtileri nelerdir?
Günün çoğunda depresif hissetmek, umutsuz ya da değersiz duygular.
- Mevsimsel Duygulanım Bozukluğunun gelişmesinde bazı risk faktörleri nelerdir?
Kadın olmak, genç yaş grubu, ailede SAD veya diğer Depresif bozukluk öyküsü.
- Tedavi edilmemiş SAD'nin bazı komplikasyonları nelerdir?
İntihar düşünceleri / davranışları, sosyal geri çekilme.
- Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu için başlıca tedavi seçenekleri nelerdir?
Işık terapisi, ilaçlar (antidepresanlar), psikoterapi.
- Yaşam tarzı değişiklikleri SAD semptomlarını yönetmede nasıl yardımcı olabilir?
Düzenli fiziksel aktivite, stres yönetimi teknikleri.
- Alternatif tıp SAD tedavisinde etkili olabilir mi?
Bazı alternatif tedaviler yardımcı olabilir; bunları denemeden önce bir sağlık uzmanına danışın.
- SAD ile ilgili bir doktor randevusuna nasıl hazırlanılır?
Doktor için semptomların ve soruların bir listesini yapın.
- Sonbaharda başlayan SAD tedavisinde ışık terapisinin rolü nedir?
Doğal dış mekan ışığını taklit eder ve ruh haliyle bağlantılı beyin kimyasallarını etkiler.
- SAD'yi yönetmek için tedavi planına sadık kalmak neden önemlidir?
Semptomları etkili bir şekilde yönetmek ve komplikasyonları önlemek için.