Gündüz uykululuğu

TANIM

Narkolepsi, gündüz aşırı uykululuk ve ani uyku ataklarıyla karakterize kronik bir uyku bozukluğudur. Günlük rutinlerde ciddi aksamalara neden olabilir. Bazı inanışların aksine narkolepsi; depresyon, nöbet, bayılma veya uykusuzlukla ilişkili değildir.

BELİRTİLER

• Gündüzleri aşırı uykulu olma
• Ani kas tonusu kaybı (katapleksi)
• Uyku felci
• Halüsinasyonlar

NEDENLER

Narkolepsinin kesin nedeni bilinmemektedir ancak genetik ve enfeksiyonlar rol oynayabilir. Narkolepsisi olan kişilerde uyanıklığı ve REM uykusunu düzenleyen bir beyin kimyasalı olan hipokretinin düşük seviyeleri bulunur.

KOMPLİKASYONLAR

• Kamuoyunda yanlış anlaşılma
• İlişkilere müdahale
• Fiziksel zarar
• Obezite

RANDEVUNUZA HAZIRLANIN

Ziyaretinizden en iyi şekilde yararlanmak için semptomlar, ilaçlar ve doktorunuza soracağınız sorular hakkında bilgi sahibi olun.

TESTLER VE TEŞHİS

Tanı için ayrıntılı bir uyku öyküsü, uyku kayıtları, polisomnogram, çoklu uyku latans testi ve hipokretin testi gerekir.

TEDAVİLER VE İLAÇLAR

İlaçlar arasında uyarıcılar, SSRI'lar/SNRI'ler, trisiklik antidepresanlar ve sodyum oksibat yer alır. Bir programa bağlı kalmak ve düzenli egzersiz yapmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir.

BAŞA ÇIKMA VE DESTEK

Konaklama, araç kullanırken güvenlik ve destek grupları veya danışmanlık hakkında işverenler/öğretmenlerle iletişim kurmak narkolepsi ile başa çıkmanıza yardımcı olabilir.

---

SORULAR

1. Narkolepsinin başlıca belirtileri nelerdir?

Gündüz aşırı uykululuk, ani kas tonusu kaybı (katapleksi), uyku felci, halüsinasyonlar.

2. Narkolepsi nasıl teşhis edilir?

Tanı, ayrıntılı bir uyku öyküsü, polisomnogram, çoklu uyku gecikme testi ve hipokretin testini içerir.

3. Narkolepsi için herhangi bir tedavi var mı?

Uyarıcılar, SSRI/SNRI'lar, trisiklik antidepresanlar ve sodyum oksibat gibi ilaçlar semptomları yönetmeye yardımcı olabilir.

4. Hangi yaşam tarzı değişiklikleri narkolepsiye yardımcı olabilir?

Bir programa bağlı kalmak, planlı şekerlemeler yapmak, nikotin/alkolden kaçınmak ve düzenli egzersiz yapmak faydalı olabilir.

5. Narkolepsi hangi komplikasyonlara yol açabilir?

Komplikasyonlar arasında halkın yanlış anlaması, ilişkilerin etkilenmesi, uyku ataklarından kaynaklanan fiziksel zarar ve obezite riskinin artması yer almaktadır.

6. Narkolepsi günlük yaşamı nasıl etkiler?

Narkolepsi, aşırı gündüz uykululuğu ve ani uyku atakları nedeniyle günlük rutinleri bozabilir.

7. Narkolepsi tedavi edilebilir mi?

Narkolepsi tedavisi olmayan kronik bir durumdur ancak semptomlar ilaçlarla ve yaşam tarzı değişiklikleriyle yönetilebilir.

8. Narkolepsiye ne sebep olur?

Kesin nedeni bilinmemektedir ancak genetik ve enfeksiyonlar gelişimine katkıda bulunabilir.

9. Narkolepsi, depresyon veya nöbet gibi diğer durumlarla karıştırılabilir mi?

Narkolepsi, bazı örtüşen semptomlara rağmen depresyon veya nöbet gibi durumlardan farklıdır.

10. Destek grupları narkolepsili bireylere nasıl yardımcı olabilir?

Destek grupları, narkolepsi sorunlarıyla uğraşan bireylere duygusal destek ve başa çıkma stratejileri sağlar.