Diyabet, tip 1

Eskiden juvenil diyabet veya insüline bağımlı diyabet olarak bilinen Tip 1 diyabet, pankreasın çok az insülin üretmesi veya hiç insülin üretmemesi ile karakterize edilen kronik bir durumdur. İnsülin, glikozun enerji sağlamak üzere hücrelere girmesine izin vermek için gereklidir. Tip 1 diyabet sıklıkla çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıksa da erişkinlerde de gelişebilmektedir. Tip 1 diyabetin tedavisi olmasa da doğru yönetim daha uzun ve sağlıklı yaşamlara yol açabilir.

BELİRTİLER

Tip 1 diyabetin belirtileri hızla ortaya çıkabilir ve artan susama, sık idrara çıkma, istenmeyen kilo kaybı, yorgunluk ve bulanık görme gibi belirtileri içerebilir.

NEDENLER

Tip 1 diyabetin kesin nedeni tam olarak anlaşılamamıştır ancak bağışıklık sisteminin yanlışlıkla pankreastaki insülin üreten hücrelere saldırmasını içermektedir. Genetik faktörler ve belirli virüslere maruz kalmak hastalığın gelişimine katkıda bulunabilir.

RİSK FAKTÖRLERİ

Tip 1 diyabet için risk faktörleri arasında aile öyküsü, genetik yatkınlık, coğrafya ve yaş yer alır. Araştırılmakta olan diğer potansiyel risk faktörleri arasında belirli virüslere maruz kalma ve erken beslenme faktörleri yer almaktadır.

KOMPLİKASYONLAR

Tip 1 diyabet kalp, kan damarları, sinirler, gözler ve böbrekler gibi ana organları etkileyen komplikasyonlara yol açabilir. Normal kan şekeri seviyelerinin korunması bu komplikasyon riskini önemli ölçüde azaltır.

TEŞHİS

Tip 1 diyabet teşhisi, zaman içinde ortalama kan şekeri seviyelerini ölçmek için A1C testi gibi testleri içerir. Tip 1 ve Tip 2 diyabeti birbirinden ayırmak için ek kan testleri yapılabilir.

TEDAVİLER

Tip 1 diyabet tedavisi insülin tedavisi, karbonhidrat sayımı, düzenli kan şekeri takibi, sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve egzersizi içerir. İnsülin enjeksiyon veya insülin pompası yoluyla uygulanabilir.

YAŞAM TARZI VE EV ÇÖZÜMLERİ

Tip 1 diyabeti önlemenin şu anda bilinen bir yolu yoktur. Araştırmacılar, yeni teşhis edilen bireylerde hastalığı önlemek veya pankreas fonksiyonunu korumak için çeşitli yöntemler araştırıyorlar.

BAŞA ÇIKMA VE DESTEK

Tip 1 diyabetle yaşamak önemli ölçüde çaba ve zaman gerektirir. Sağlık hizmeti sağlayıcılarından, destek gruplarından ve sevdiklerinizden alacağınız duygusal destek, durumun duygusal etkilerini yönetmenize yardımcı olabilir.

---

SORULAR

1. Tip 1 diyabetin bazı belirtileri nelerdir?

Semptomlar arasında artan susuzluk, sık idrara çıkma, istenmeyen kilo kaybı, yorgunluk ve bulanık görme bulunur.

2. Tip 1 diyabet nasıl teşhis edilir?

Teşhis, zaman içinde ortalama kan şekeri seviyelerini ölçmek için A1C testi gibi testleri ve Tip 1 diyabette yaygın olan otoantikorlar için ek kan testlerini içerir.

3. Tip 1 diyabet gelişimi için bazı risk faktörleri nelerdir?

Risk faktörleri arasında hastalığın aile öyküsü, genetik yatkınlık, coğrafya, 4-7 yaş ile 10-14 yaş arasındaki yaş zirveleri bulunur.

4. Tip 1 diyabetle ilişkili bazı komplikasyonlar nelerdir?

Kan şekeri düzeyleri iyi yönetilmezse komplikasyonlar kalp, kan damarları, sinirler, gözler ve böbrekler gibi önemli organları etkileyebilir.

5. Tip 1 diyabetli bireylerde insülin nasıl uygulanır?

İnsülin, iğneler veya kalemler kullanılarak yapılan enjeksiyonlar yoluyla veya deri altındaki bir kateter aracılığıyla insülini ileten, harici olarak takılan bir insülin pompası aracılığıyla uygulanabilir.

6. Hangi yaşam tarzı değişiklikleri Tip 1 diyabetin yönetilmesine yardımcı olabilir?

Düzenli egzersiz, meyve ve sebze gibi az yağlı, yüksek lifli gıdalara odaklanan sağlıklı bir diyetin sürdürülmesi gibi yaşam tarzı değişiklikleri kan şekeri seviyelerinin yönetilmesine yardımcı olabilir.

7. Bireyler Tip 1 diyabetin duygusal etkileriyle nasıl başa çıkabilir?

Sağlık hizmeti sağlayıcılarından, destek gruplarından veya sevdiklerinizden duygusal destek almak, Tip 1 diyabetle yaşamaya ilişkin duyguları yönetmenize yardımcı olabilir.

8. Tip 1 diyabet gelişimiyle ilişkileri açısından araştırılan bazı potansiyel risk faktörleri nelerdir?

Araştırılmakta olan diğer potansiyel risk faktörleri arasında yaşamın erken dönemlerinde belirli virüslere maruz kalma ve inek sütü tüketim zamanlaması gibi beslenme faktörleri yer almaktadır.

9. Tip 1 diyabetli bireylerde insülin vücutta nasıl bir rol oynar?

İnsülin, glikozun enerji sağlamak üzere hücrelere girmesini sağlamak için gereklidir; ancak Tip 1 diyabetli bireyler doğal olarak çok az insülin üretir veya hiç üretmez.

10. Pankreas veya adacık hücre nakli, tedavisi zor Tip 1 diyabetli bireyler için potansiyel tedavi olabilir mi?

Pankreas nakli çok zorlu vakalar için düşünülebilir; ancak ömür boyu bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar gibi riskleri de beraberinde getirir. Adacık hücresi nakli, araştırılan bir başka deneysel tedavi seçeneğidir.